در ادبیات سیاسی به شکاف ها یا گسل هایی که بین نیروهای مختلف اجتماعی و سیاسی وجود دارد گپ Gap گفته میشود. حرگت این گپ ها باعث برخورد نیروها شده و می تواند به انقلاب یا دگرگونیهای عظیم منجر شود. گاهی این گپ ها ماهیت طبقاتی دارند. در اواخر قرن نوزدهم فاصله طبقاتی عظیم بین ثروتمندان و فقرا در روسیه باعث اتقلاب عظیم کارگری شد. گاهی نیز این گپ ها ماهیت مذهبی دارند مانند آنچه در جنگ های صلیبی اتفاق افتاد و یا جنگ های شیعه و سنی در زمان حاضر.
برخی اوقات این گپ ها نژادی هستند مانند تضاحمات و درگیری های میان سیاه پوستان و سفید پوستان. در ایران به دنبال صد سال تسلط نژاد پرستی و سرکوب ملی اکنون گپ ملی به شدت فعال شده است . شکاف بین فرهنگ و سیاست غالب که برای حفظ استیلای توفق ملی فارس تلاش می کند و نیروهای هویت طلب غیرفارس. نهضت های فرهنگی که از ربع قرن گذشته بخصوص در آزربایجان فعال شده و به سرعت در حال پیش روی در بین توده مردم هستند. این حرکات در میان اعراب ، بلوج ها و کردها نیز به وضوح قابل رویت است .
اجازه دهید برای تبیین مطلب از یک اصطلاح علمی استفاده کنم .در علم زمین شناسی برای توجیه زمین لرزه از تئوری تکتونیک صفحه ای استفاده می شود. تکتونیک صفحهای (plate tectonics) نظریهای علمی است که حرکت در مقیاس بزرگ لیتوسفر (قشر زمین و بخش فوقانی جبه زمین) را توصیف میکند.این نظریه بیان میکند که لیتوسفر از چندین صفحه عظیم تشکیل شده است. این صفحات قارهها و کف دریاها را میسازند. این صفحات بر روی یک لایه زیرین چسبناک نیمهجامد به نام آستنوسفر قرار دارند.این صفحات نسبت یکدیگر در یکی از سه نوع "مرز صفحهای" در حرکت هستند. مرزهای همگرا یا تصادمی، مرزهای واگرا یا مراکز انتشار، و مرزهای دگرگونی تدریجی.زلزلهها، فعالیتهای آتشفشانی، کوهسازی و ایجاد حفرههای اقیانوسی در امتداد مرزهای این صفحات رخ میدهد. سرعت نسبی حرکت این صفحات متفاوت است و از صفر تا 100 میلیمتر در سال تغییر میکند.
در عالم سیاست نیز این نظریه کاملا رایج و صادق است . وقایع ده سال گذشته در ایران بخوبی نشان دهنده گسل و شکاف عظیم بین تهران و تبریز است . بایکوت خبری وقایع آزربایجان از حرکات خرداد 2006 تاکنون موید این نظریه است . عدم پشتیبانی روشنفکران و شاکله سیاسی ایران از خواست حق تحصیل به زبان مادری و ترس غیرقابل توضیح مرکز گرایان در اپوزوسیون و پوزیسیون ایران از آزربایجان موید این گسل است . برخورد دوگانه مدیای ایرانی اعم از داخلی و خارجی در برخورد با مرگ دکتر هیئت و سیمین بهبهانی به درستی نشان از برخورد نیروها در جبهه فرهنگی را نشان داد، برخورد دوگانه ای که با زندانیان سیاسی تورک و فارس میشود از جمله بی مهری نسبت به سعیدمتین پور در مقابل وسعت تبلیغات در رابطه با احمد زید آبادی مثال بارز دیگری است از این تضاد منافع . در عالم تقابلات خیابانی دوری جستن آزربایجان از جنبش سبز موید وجود گسل یا شکاف عمیق بین خواست های سیاسی آزربایجان و تهران بود که با بی تفاوتی مرکز به تظاهرات اعتراضی چندین ساله نسبت به خشکاندن دریاچه اورمیه جبران شد. حمایت بیدریغ روشنفکران و افکار عمومی ایران از کردها و ارامنه به عنوان رقبا و دشمنان اصلی ترک ها و آزربایجانی ها به درستی نشان می دهد که چه شکاف بزرگی بین تهران به نمایندگی از فرهنگ غالب فارسی و تبریز به نمایندگی از فرهنگ تورکی در سیاست خارجی ایران وجود دارد.
وقایع اخیر تبریزو دروغ بزرگی که در بازی فینال لیگ برتر ایران اتفاق افتاد عمق غیرقابل باور این شکاف یا گسل عظیم را یک بار دیگر نشان داد. در حالیکه این واقعه منجر به کمپین کارت قرمز برای رئیس جمهور ایران در سفر استانی ایشان شد وبازتابی جهانی پیدا کرد خبرگزاری های تحت کنترل مرکز گرایان پان ایرانیست آن را بایکوت کردند یا به سادگی از کنار آن گذشتند. در حالیکه بی بی سی تورکی ، آزربایجانی و انگلیسی این اخبار را پوشش می دادند بی بی سی فارسی و صدای آمریکا ی فارسی آن را بایکوت کردند.
در هر صورت گسل تبریز به شدت فعال شده است و نیروهای متصاد طرفین هر روز و هر ساعت در حال تضاحم ، تضاد و مقابله به سر می برند. علم می گوید به شدت این تصادفات افزوده خواهد شد ، چیزی که در زمین شناسی به آن زلزله می گویند. هیچ نیازی به توضیح در باب عمق ویرانی های احتمالی نیست . توصیه می کنیم نیروهای وطن دوست ایرانی بخصوص خبرنگاران و ارباب جراید و روشنفکران ایرانی از خواب غفلت خود خواسته بیدار شوند و جلوی ناسیونالیست های افراطی پان ایرانیست از خود ابتکار عمل نشان داده و جداً از خواست های دمکراتیک و بر حق ملت تورک و سایر ملل غیرفارس در ایران پشتیبانی کنند تا این زلزله محتمل کمترین ویرانی را داشته باشد. در غیر اینصورت فعالیت گسل تبریز به زلزله ویرانگر در تهران بدل خواهد شد و تبعات آن گریبانگیر آنان دخواهد بود.
کارت قرمزی که امروز به آقای روحانی نشان داده شد پاسخی روشن به وعده های توخالی تهران در رابطه با زبان مادری ، فرهنگستان زبان تورکی ، خشکاندن دریاچه اورمیه و سایر مطالبات اقتصادی ، سیاسی واجتماعی آزربایجان بود . تقلیل خواست های سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی آزربایجان به تراختورسازی و یک بازی فوتبال خیانتی است که گریبان مرکز گرایان را خواهد گرفت . این کارت قرمز را جدی بگیرید زیرا اگرچه این حرکت نمادین بود اما واقعیت جاری در آزربایجان را به جهانیان نشان داد.