گونئی نیوز : آقای تایماز اورمولو لطفا به عنوان اولین سوال به نظر شما تحولات اخیر در عراق چه تاثیری بر آذربایجان جنوبی خواهد داشت؟
عراق کشوری است که در همسایگی ما قرار دارد و با صدها کیلومتر مرز مشترک . نیز با داشتن میلیون ها شهروند تورک و کورد قطعا اهمیت بسیار زیادی برای ما دارد. عراق همینطور مرکز شیعه نیز می باشدو بعد از جنگ ایران و عراق و اشغال این کشور توسط آمریکا و ایجاد اقلیم کردستان از یک طرف و افزایش بی سابقه نفوذ ایران در عراق اهمیت این کشور برای ما بیشتر و بیشتر هم شده است .هر تغییر عمده در این کشور می تواند بر ما تاثیر بگذارد و این تاثیرات شاید بتواند سرنوشت ساز هم باشد. عشایر کرد در طول تاریخ بارها و بارها از مرزها عبور کرده امنیت وحتی حیات ملت ما را با تهدید مواجه کرده اند. اقلیم عراق با درآمد نفتی و متاسفانه حمایت ترکیه سیاست ایستیلا و تهاجم علیه غرب آزربایجان را رهبری کرده و با استفاده از اسکان و پناهندگی صدها هزار کرد عراقی حین جنگ عراق و ایران در اطراف اورمیه به تهدید علیه ملت ما ادامه می دهد. بنابر این تاثیر این کشور بر منطقه ما پیشینه تاریخی دارد . از طرف دیگر قدرت گرفتن سلفی های تکفیری و قاتلینی همچون داعش به سبب وجود اکراد سنی و حتی ترک های سنی در منطقه ما به خودی خود تهدیدی بر علیه ملت ما می باشد. حداقل از ده سال پیش رفت و آمد اکراد سنی افراطی در منطقه ما گزارش شده است . ما در خبرگزاری اورمو ایشچیلری و بعد از آن آزربایجان ایشچیلری بارها گزارشاتی در این مورد منتشر کرده ایم . اخیراً نیز تحرکات تروریست های دولت اسلامی (داعش ) در اورمیه و شهرهای اطراف گزارش شده است . عراق همینطور مسکن میلیونها تورکمان از طوایف و ایلات آزربایجانی است که عمدتاً از اورمیه و سایین قالا و برخی شهر های دیگر آزربایجان صدها سال قبل به عراق مهاجرت کرده اند برخی نیز در صد سال اخیر به این کشور مهاجرت کرده اند. تعدادی از آنها در اولین روزهای جنگ ایران و عراق فقط با لباسهایشان بدون آنکه اجازه داشته باشند دارایی هایشان را بردارند از این کشور اخراج شدند و عمدتا به اورمیه ، میاندوآب و سایین قالا برگشتند. بنابراین تاثیر تحولات اخیر بسیار چشمگیر و زیاد است . هر نوع تغییر سیاسی از جمله اعلام استقلال اقلیم کردستان بحران بزرگ امنیتی برای ما خواهد داشت . تروریسم در جوار مرزهای ما تروریست های وطنی از نوع کوردی را تشویق خواهد کرد و امنیت شهروندان آزربایجانی ممکن است در مخاطره جدی بیافتد. و ما متاسفانه بالا رفتن تنش و کاهش امنیت را در اطراف اورمیه و سراسر غرب آزربایجان شاهد هستیم .
گونئی نیوز : سیاست دولت ایران در این رابطه چگونه است و تحولات اخیر چه تعییر احتمالی در آن بوجود آورده است ؟
دولت ایران از روزهای اول انقلاب تاکنون سیاست های متفاوت اما هم سو در این ارتباط اتخاذ کرده است و از اولین روزهای انقلاب و تحرکات بی سابقه احزاب مسلح کورد و درگیری نظامی با دولت موقت ، دولت مرکزی سعی کرد با استفاده از نیروهای محلی به مقابله با این خطر بپردازد. از طرف دیگر جنگ های سولدوز (نقده) و مهاباد و کشتارهایی که اکراد از ترک ها کردند و نیز اخراج تورک ها از شهرهای خانا ، اشنویه و مهاباد باعث دشمنی و بی اعتمادی بسیاری بین تورک ها و کوردها شد. از طرف دیگر در جریان جنگ ایران و عراق دولت روستاهای کرد نشین بسیاری رابه سبب مسائل امنیتی تخریب و خالی از سکنه کرده و شهروندان کرد را به روستاها و شهرهای آزربایجان غربی گسیل نمود. بعد از جنگ دولت اصلاحات کردهای تحثیل کرده را از شهرهای بزرگ کردنشین به آزربایجان فرستاد و به تدریج مشاغل مهم را در اختیار آنها قرار داد. هدف کنترل حرکت ملی آزربایجان توسط یک نیروی متخاصم غیر دولتی بود که هزینه برای دولت نداشته باشد. به این وسیله هم کردها و هم تورک ها همدیگر را مهار می کردند و هم نیروهایشان به هدر می رفت و نمی توانستند حقشان را از حاکمیت بگیرند که تاکنون نیز این سیاست بسیار موثر عمل کرده است . این سیاست از طرف اپوزوسیون ایرانی نیز به شدت استقبال شده و حمایت گسترده مطبوعات و مدیای خارج از اقلیت کورد و بایکوت هر نوع خبر مربوط به آزربایجان اعم از سیاسی ، فرهنگی و حتی زیست محیطی مشهود و برای همه عیان است . با ظهور داعش و تحولات اخیر دولت ایران به یک باره متوجه شد در سیاست های خود بیش از حد افراطی عمل کرده است و دوق زدگی پیش از موعد بارزانی برای اعلام استقلال کردستان دوش آب سردی بر سیاست ایران در حمایت از کردها بوجود آورد که مداخله برای نجات آمرلی و تورکمان ها یک عملیات چند منظوره در این ارتباط بود. همینطور محسن رضایی مدتی قبل سعی کرده بود احساسات شیعه گری آزربایجان را تحریک کند که این تحرک نیز در این راستا قابل تفسیر می باشد . بنابراین می توانم بگویم در صورت ایجاد تحولات اساسی تغیبرات عمده ای نیز در سیاست ایران فابل تصور است .
گونئی نیوز : نظر شما در ارتباط با سیاست دولت های همسایه و تحولات اخیر چیست ؟
متاسفانه دولت آزربایجان شمالی سیاست سکوت در این ارتباط اتخاذ کرده است و شاید موقعیت این دولت و عمق مشکلات و تاثیر روسیه و ایران بر این کشور طوری بوده که ما متوجه هیچ موضع گیری یا اتخاذ سیاستی برای حمایت از تورکمان ها نبودیم که البته باعث نا امیدی برای ما شد. اما تورکیه مدت ها است که با سیاست های بسیار اشتباه و مخاطره آمیز به مشکلات امنیتی در منطقه ما بخصوص غرب آزربایجان افزوده است . از صلح با تروریست های اوجالان و گسیل تروریست ها به غرب آزربایجان تا کمک به تروریست های دولت اسلامی و عدم کمک به تورکمان ها همه و همه تاثیر منفی بسیاری بر ما د اشته است . اما شاید همه اینها بتواند کمک عمده ای برای حرکت ملی آزربایجان در اتخاذ سیاست مستقل تر داشته باشد. به عبارت دیگر حرکت ملی شاید زودتر به این نتیجه برسد که باید خود به تنهایی و با تکیه بر نیروی ملت تورک آزربایجان اهداف خود را تعیین و در جهت رسیدن به آنها برنامه ریزی و حرکت کند. در واقع حرکت ملی فاز جدیدی به نام گذر از ترکیه و آزربایجان شمالی را شروع کرده که در نهایت به نفع ملت ما خواهد بود.
گونئی نیوز : با تشکر از اینکه به سوالهای ما جواب دادید برای آخرین مطلب آیا نکته ای هست که می خواهید با خوانندگان ما در میان بگذارید ؟
بله با تشکر بسیار از اینکه فرصتی مهیا کردید تا در خصوص مسائل بسیار مهم منطقه ای نظرات اینجانب به گوش ملت عزیزمان برسد ، این نکته اساسی را می خواهم اضافه کنم که متاسفانه علیرغم این حجم بزرگ از تحولات و مخاطرات و خون های به ناحقی که در ماههای اخیر در بیخ گوش ما و در مقابل چشمان ما ریخته شد ، بازهم جریاناتی در حرکت ملی آزربایجان وجود دارند که به سبب رقابت های گروهی و منافع کوچک تشکیلاتی خطر تروریسم کوردی در منطقه را نفی می کنند. به بایکوت خبری در سایت های خود اقدام می کنند و نیز با انتشار برخی مطالب و مقالات عوض جنگ با تررویسم به جنگ افراد و تشکل های فعال در منطقه بر علیه تروریسم کردی رفته اند. با کمال تاسف این گروه دانسته همه این کارها را انجام می دهند و باید بدانند صبر و متانت ملت ما ، تشکل ها و وطن پرستان آزربایجان حدی دارد که در حال پر شدن است . من جدا از این افراد می خواهم به این نوع حرکات و اعمال خائنانه پایان دهند.
مصاحبه کننده : آرش مکاریدوست (Duman Oğuz)
