Yaxin
tarixin ən
gizəmli və ən boyuk onodolmuş şəxsiyətlərindən
Ərəbistan Lawrəsinin Ağil məəliməsi və Osmanli'nin həzimətə oğramasinin
mimari eləcədə İraq, Ürdün və
Kuveyt in yaridicisi mavi gozlu casus Gertrude Bell dir. Mən belli bir xalça
mağazasinda Turkiyənin Kapadokiya bolgəsində çalişdiğim zaman təsadof əsəri bir
gazetədən tanidim.Bellin bəlkə onodolmasinin ən boyuk səbəbi Həsənol Bəkrin
İraqda qanli darbəsi və Haşimi xandaninin qanli qodrətdən indirilməsidirO
tarixdən sonar İraq da hakimlər İraqin əsli qorocosunun adin heç bir yerdə
aparmadilar
Gertrude
Bell'i n hayati
Gertrude
Margaret Lowthian Bell (14 iyul 1868 - 12 iyul 1926) İngiltere'nin Durham
County şəhrinde 
ayrıcalıklı bir ailenin uşağı
olaraq dünyaya gelen ünlü İngiliz qadın Səyyah və casusBell'in atası ünlü bir aileden gelen Thomas Hugh Bell'di. Gertrude Bell, henüz 3 yaşındayken anası vefat etti. Bunun üzerine atası Tomas bir neçə il sonra seçilmiş bie aileden gelen ve oyun Yazarı Florence Oliffe ile evlendi. İlk ve orta öğrenimini Londra'daki çeşitli okullarda tamamlayan Bell, Tarih oxumaq üçün Oxford Üniversitesi'ne gitmeye karar verdi. Burada başarılı bir eğitim dövrü geçirerek okuldan birincilikle mezun olmayı Başaran ilk qadın oldu.
Oxuldan mezun oldukdan sonra Seyahat etmeye qarar
veren Bell, Avropa ve daha
sonra da Ortadoğu'ya çox vaxt seyahatlerde bulundu. İlerliyen illərrdə dağcılık ve dünya turlarıylada ilgilənməyə başlayan Bell, 1897 - 1898 ve 1902 -
1903 olmaqla iki dəfə dünya turuna çıxdı.1899 ci ildə Kudüs'ə etdiyi ziyaretdən sonra Ərəblərə qarşı böyük bir sevgi ve ilgi
duymaya başladı. Ərəb çöllerində seyahatlər yapdı ve batılılara çöl hayatını anladan Yazılar yazdı. Ərəblər ona "Çölün Qızı" və "Irak'ın Tacsız mələkəsi" adlarin verdilər.Bell, 1907'in Mart'ında yoldaşı arxeolog William Ramsay ile birlikdə Anadolu'ya getdi ve Bir müddət
sonra İngiltere'ye döndü.Daha sonra
yanvar 1909'da Mezopotamya'ya bir gezi düzenleyen Bell, bu sırada Geç Hitit
dönemine aid olan Kargamış " da mühüm keşif ve inceləməleədə edib ve bu bölgede qısta Sürəli qazıntılar yapdı.Sonra Irak'taki
ünlü antik şəhər olan Babil'e getdi.Sonrakı ilərdə Orta Doğu İngiltərə'nin çıxarları üçün çeşitli fəaliyetlerdə bulunmaya başlayan Bell, Orta Doğu'da İngilizlerin indi öd aktif olduqları Orta Şərq politikasının qurucusu ve planlayıcılarından biridir. İkiçayarası bölgesindeki Ərəb qəbilələri Türklərə qarşı qışqırtan faaliyetlerde bulunmuştur.Ayrıca 1919 ilındəki Paris Konferansı'na numayəndə olaraq qatıldı ve Irak devletinin sınırlarının belirlənmesi üçün çalışmışdır.
Bell İranda
1893 də
Gertrud məmur oldu Boyuk elçi danişmani olaraq Tahrana getsin.Həmin sənə
Farscani oğrənib Şiraz İsfahan və Kirmana yolcoloq yapdi.O gozəlcə Farscani oğrənib
və 2 kitab biri Hafizin şirlərinə bi tərcumə (The Hafez Poems of
Gertrude Bell) və
digəri (PersianPictures) adinda bi kitab hazirladi
Bell və Kurdlər
Kurdər Belli ozlərinin ən boyuk doşmani hesab ellirlər.Kurdlərə gorə Bell onlara mustəqil bir olkə verməyə mane olub çonku onlara etimadi yoxoymuş.Bell Kurdlərdə bi çox foto şəkil çəkib və izah edir Kurdlər foto şəkilə çox maraxlidilar və onlarin bu məraki Bellə gozəl bi məcmuə yaratmada yardimci olmuşdur
Bellin olumu
Heç evlənməmiş olan ve yalnız bir kez nişanlanan Bell, nişanlısını Çanaqqala Savaşları zamanı əldənverdi.
Yalnızlık ve sağlığınında bozulması
səbəbiylə bunalıma girən Bell, 12 iyul 1926-ci ildə yüksək dozda uyxu həbbı alaraq intihar etdi
ve cenazesi Bağdatda dəfn olondu.Geride özellikle tarixi eserleri ve gəzilərini anladan 7000 fotoşəkil və 9 kitab bıraxmışdır
Heç evlənməmiş olan ve yalnız bir kez nişanlanan Bell, nişanlısını Çanaqqala Savaşları zamanı əldənverdi.
Yalnızlık ve sağlığınında bozulması
səbəbiylə bunalıma girən Bell, 12 iyul 1926-ci ildə yüksək dozda uyxu həbbı alaraq intihar etdi
ve cenazesi Bağdatda dəfn olondu.Geride özellikle tarixi eserleri ve gəzilərini anladan 7000 fotoşəkil və 9 kitab bıraxmışdır