مثل وار دئیرلر سوباشدان آشدی
بیر قاریج آشماسین آشسین مین قاریج
باشیمیزدان آشان سئل سو ده ییلمیش
قان یاشیمیش گؤزدن آخیب هر باخیش
قانلی
بیر دویوشدن دیری قورتولموشدوم. قان دریاسیندان کئچمیشدیم. دیری قالماغیما
اینانانمیردیم. گئری قالمیش اولکه ده ظولم گورموش میللتدن اولاراق عدالت و
آزادلیق آختاریردیم آمما اومود ائوین تانیمامادان، تجروبه نین
اولماماسیندان، خوش نیت، بؤیوک آرزی لارلا جاوانلیقدا بیربؤلوک آیدینلارا
قاریشیب، ایستر، ایستمز سویوق داوانین دلی اویونچوسو اولموشدوم.
جاوانلیغیمی
خیالی مرام اوچون، بیراؤلکه نین آزادلیقی یولوندا قویموشدوم کی
او اؤلکه منیم اؤلکم دئیلدی. من اورادا تحقیراولونوب بیگانه ساییلیردیم.
آنجاق باشیم داشا دئیندن سونرا اویانمیشدیم. اوُلموشدوم، یئنیدن
دوغولمالیدیم. اؤزاؤزومه دئییردیم بیراینقلابچی یاخشی بیلیرهراینقلابدا
چوخلو دویوشلروار. اینقلابچی بیردویوشو ایتیردی اونو قبول ائدر، یارالارین
یالایار ساغالدار، یئنیدن باشلایار. او یارا کی اولدورمز، گوجلندیرر.
یورقون
یارالی ائل طایفامدان اوزاق دوشوب، بیرقاراسویون قیراغیندا داش دیبینه
سویکنمیشدیم گله جگه فیکیرلشیردیم. دئییردیم، موباریزاینسان توتدوقو
یولوآخیرا قدر کئتمه سه اؤز قبرین قازار. من میدانا گیرن گوندن آزادلیق
ایسته ییردیم، ایندی ده ایسته ییرم. عدالت ایسته ییردیم، ایندی ده ایسته
ییرم.
دریادان آتلاندی بیر بؤلوک آتلی
خودام منی غملی گونده یاراتدی
یاتمیش ایدیم ظالیم جلاد اویاتدی
دوردوغوما اؤزوم حیران قالمیشام
هله هامی اومودلاریم کسیلمه میشدی. من ازلدن حاق ایستکلریمله آرایا گلمیشم، اؤز کؤکومه قاییداندا اومودوم آرتیردی.
چوخدان
ایدی قولاغیما بیر سس گلیردی یاخشی ائشیدیلمیردی آمما آنا دیلیمده
اولدوغون باشا دوشوردوم سس منی اؤزونه ساری چاغیریردی. سؤزلری اووسونچو
سؤزلرینه اوخشاییردی. حس ائدیردیم اویانیش، قورتولوش سسی دیر، یئنی یول
آچیلیشیدیر.
باشیمین
اوستونده قوزقونلار هاوادا فیرلانیردیلار. یورقونلوغومدان یوخویا گئتدیم.
یوخودا گؤردوم درین بیر دریادا غرق اولورام آمما قارا بالیغلار چالیشیرلار
منی نجات وئرسینلر. بیر اوندا اویاندیم کی قوزقونلار یئره قونوب منی دؤوره
له میشدیلر. قاچماق یولوم یوخودو، جانیمی دیشیمه ییغیب اوزومو قارا سویا
آتدیم.
منه یول گؤسترن ناشی میش ناشی
بلکه ده بؤیله ایمیش قضانین ایشی
نه دن قورخوب غم چکیرسن اؤلمکدن
مگر غم چکنلر اؤلمه ییب کیشی؟
سئل سو منی داشلارا قایالارا چیرپا چیرپا آپاریردی. داها سونی نلراولدوغون بیلمه دیم.
گؤزومو آچاندا اؤزومو چایین قیراغیندا یئره
سئره لنمیش گوردوم سئل منیم اؤلومجولومو اوزاق بیر چؤلده سودان قیراغا
آتمیشدی. گون ووردوقجا جانیم قیزیشدی دیرچلدیم. دیزیم اوستونده دوروب
باخدیم. بیریانیم داغ، بیریانیم دریا، قالان یئرلرهامیسی چؤللوک ایدی. داش
چانقیلدان، قانقال کؤلوندان باشقا آیری بیرشئی یوخ ایدی.
گوجومو
دیزیمه ییغیب آیاقا قالخدیم. بیر نئچه آددیم دوشدوگوم یئردن اوزاقلاشاندا،
اوچ یولون آیریجینا یئتیشدیم. بیلمیردیم هارایا هانکی یولدان گئدیم. یول
گؤسترن اولمایان یئرده چاره نی اوندا گوردوم قانقال کوللاریندان سوروشام:
تیکانلی توپبوزلو قارا قانقاللار
منه یول گؤسترین چؤل آراسیندان
بینیمه دوشوبدور قورتولوش سسی
سس گلن دیارا گئدر اولموشام
یئل
ووراندا قانقال کوللاریندان سیزیلتی سسی چیخیردی. قانقاللارهامیسی گونه
باخان تکین بیریانا باش ایمیشدیلر. اؤیله بیل منه یول گوستریردیلر.اوزه
ریمده قارا یئر برهوت چؤلونه اوخشاییردی. قارا یئرده هئچ دیارالبشر یوخ
ایدی.
قادیر آللاه نامه لری یازاندا
منیم ده نامه می بئله یازیبدیر
بالیغی دریایا قوشو هاوایا
آلاگؤز جیرانی چؤله یازیبدیر.
***
یئدی
گون یئدی گئجه یول گئدندن سونرا کروان یولونون قیراغیندا بیر دوشرگه یه
یئتیشدیم. اورادا سولار باش یوخاری گئدیردی. هرایش ترسینه اولوردو.
کروانسارایا گیررکن حرامیلر دؤوره می آلدیلار. منی دانلاماغا باشلادیلار.
دئدیلر هارایا گئدیرسن؟ دلی اولوبسان؟ سن گئدن یولون آخیری یوخدور. بیزایله
بیرلیکده بورادا قال سان کی اویله دونیا بودورکی وار.
من حرامیلره قاریشماق ایسته میردیم اونلار منی قولدور باشینی گورمگه آپاردیلار.
آقالار آقاسی بئی لرین بئیی
بیر سؤزوم وار دئییرم اؤلدورمه منی
نچون سیزین یئرده یولدان کئچنی
حق سؤز دانیشاندا اسیر توتورلار؟
حرامیلر
باشچی سی غضبله نیب منی جزالاندیردی. یئددی آی منی بیر آیاغیمین اوستونده
ساخلایاندان سونرا دئدی آپارسینلار داش کسنلرده منه داش داشیماغدا ایش
وئرسینلر.
سایسیز
حسابسیز آرواد، کیشی داش کسنلرده داش داشییردیلار. هره یه اؤز آغیرلیغی
قدر بیر داش وئرمیشدیلر اونو داغین باشینا آپارسین. داغ باشینا چاتمامیش
آداملار یورولوردولار داشی ساخلایا بیلمه ییردیلر، داش دیغیرلانیب داغین
اتئگینه گلیردی یئنیدن آداملار داشی گؤتوروب داغین باشینا آپارماق ایسته
ییردیلر. بیر سیرا آداملار داها یورولموشدولار، بئزمیشدیلر، بیلمیردیلر
نئیله سینلر، بوش بئکار اؤز دؤره لرینه دولانیردیلار. گونلرین سوووردولار.
بیر سیراسی دا دیبکلره سو دولدوروب، او سولاری دیبک داشی ایله ازیردیلر.
بیرنئچه نفرلری ده اللرینه ایگنه گوتوروب، ایگنه ایله اوز قبیرلرین
قازیردیلار.
من بو اسارتی قبول ائتمیردیم؛ فایداسیز داش داشیماغا قارشی عوصیان ائتدیم.
بالالار آتالار کیمی یاشاسا
دونیا داهئچ ینی نیظام قورولماز
اینسان نامردلره باش اگن اولسا
اسارتده قالار آزاد اولانماز
داش کسنده یاشایانلارین چوخلاری
کئچمیشده منیم سلاحداشلاریم اولموشدولار. اونلارین یوردونا قیرغین دوشوب،
قارانلیقچی لار ایش باشینا گلندن سونرا جماعاتی بیر کئچی یه باش اگمه یه
مجبور ائتمیشدیلر. هر کیمسه قبول ائتمه میشدی اؤلدورولموشدو. جانین
قورتارانلار داش کسنه قاچیب اورا دا وضعیتی گؤروب معطل قالمیشدیلار.
قولاغیما
گلن سس گون به گون آرتیردی، سسه ساری گئتمگ ایسته ییردیم. صبر قراریم
کسیلمیشدی.غضبله نیب سسیمی داغلارا سالیب داغلاردان یول ایسته دیم:
اوجا داغلار نه کسیب سیز آرانی
قویمورسوز گؤرسنه چیمنلر دوزی
چکیلین، یاریلین، یول وئرین گئدیم
یوخسا بالتالارام یارارام سیزی
داغدان
دهشتلی بیراوچقون سسی گلدی. اوزاقلاشدیم، شوکور ائیله ییردیم یاخشی واختدا
بورایا گلمیشم یوخسا منی دئدیگیم سوزلردن اوترو ظولماتا یوللاردیلار.
قیراقدا دوردوم، بؤیوک بیر زلزله گلدی. آچیقلیغا چکیلدیم، گوزلریمی یومدوم،
قیامت قوپدو. یئرسیلکه لندی، داغلار توکولدو، دره لر دولدو. اوزه ریمده
آچیق بیر یول آچیلدی. بو یول گون باتانا ساری گئدیردی. منی دانلایان
حرامیلرین چوخو باشین ایتیردی، دلی اولدو.
***
بیرداها قولاغیما گلن سسین هارادان اولدوغون تاپماق اومودوایله تانینمامیش بیر یولا قدم قویدوم، یولا دوشدوم.
اومود سن اولماسایدین اگر روزگاری نئیلردیم؟
حیاتی، عشقی، محبتلی یاری نئیلردیم؟
یورولمایان آیاغی باتمایان سسی، نفسی
اومودسوز آرزی سیز عالمده واری نئیلردیم؟
آلتی
آی یول گئدیب اوجا داغلاردان آشدیم . بیر داغین اتگینده قارکولک وار ایدی.
او داغین زیروه سینده قارا دوشدوم قار شپه سینین آلتیندا قالدیم. قیش
فصیلی کئچندن سونرا قارلار اریینده اویانیب قارآلتیندان چیخیب یئنی بیر
حیات تاپدیم. پالتارلاریمین یئره دئین یئرلری چوروموشدو. دؤورمده
قارچیچکلری گوللنمیشدیلر، یئردن چوخلو قارقا سوغانی، آغی اوتو گؤورمیشدی.
آیاغا قالخیب اطرافیمی سئیرائتدیم. چوخ اوزاقدا دوزگونلوگون اورتاسیندا بیر
کند گؤرسنیردی، قاچا قاچا گئدیب خارابا بیر کنده یئتیشدیم.
دؤهول سسی اوزاقدان خوش ائشیدیلر
اوزاق یئرین حالواسی هولا ایله دؤیولر
ائشیدمکدن یاخشی گؤز ایله گؤرمکدیر
قوردون گؤزو گئجه ایشیق گؤرونر
کنده
باخدیم گؤردوم اورادا یاشایانلار خارابا دام داشلاردا بیربیرلریندن اوزاق
یاشاییرلار. آشاغی محله اهلی یوخاری محله نین اهلی ایله دانیشمیردیلار.
کندین قیراغیندا دایانمیشدیم. گون باتاندا اینانیلماز دئییشیک لیک گؤردوم.
ناغیللاردا «ایتلر قوردلار شهری» حاقدا ائشیدمیشدیم آمما گؤزومله گؤرنده
اینانماییردیم. هاوا قارانلیقلاشاندا خارابا کندده بیر
محلله نین اهلی ایت اولدولار اوبیریسی محلله لی لر قورد اولدولار. من بیر
خارابا دووارین دالیسیندا دایانیب باخیردیم. ایتلر، قوردلار بیر بیرینه
هوجوم گتیریب گئجه نی سحره قدر بوغوشدولار. گون چیخاندا آدام جیلیدینه
دوشوب یورقون آرقین، کیشیلی آروادلی اؤز خارابا دام داشلارینا گیردیلر.
سسلری کسیلدی.
همی شعورهمی ده شور اینسانا کرکدیر
شعور اولماسا تکجه شور بره بیتیرمز
شعورلو اینسانین شورو اولماسا
عالم بی عمل اولار هئچ کارا گلمز
کئچمیش لرده بوکندین اهلی آداملار تکین یاشاییرمیشلار آمما جادیگرلرین باشچیسی قودرته
چاتاندان سونرا اونلاری جادی ائله ییب زهرله میشدی. بئیینلرین بوشالدیب
یئرینه زهر دولدوروب؛ قوجالارین اؤلدوروب، جاوانلارین بیر بیرینین جانیا
سالیب بئله لیکله اونلارین یوردونا اود یاغدیریردی. قویموردو اونلار
انسانلار قایداسی یاشاسینلار، یئری گلنده بیرله شیب باریشسینلار، بیرلیکده
دؤیوش آپاریب ایشغالچیلاراغلبه تاپسینلار.
عشقیمین ایلکی جوشوندا
دوشمانلار دوردو قارشیمدا
اوز به اوزه ساواشمادی
تله لر قوردو توشومدا
خارابا
کندین اهلینین احوالاتین گؤرندن سونرا او کنده گیرمک ایسته مه دیم. سس سیز
صداسیز کندین قیراغیندان کئچیب تانیمادیغیم یولدا گئتمه گه داوام ائتدیم.
***
یول بلدچیم آنجاق قولاغیما گلن سس اولوردی. یول گئتدیکجه سس منه آیدینلاشیردی.
اوچ منزیل ایتلر قوردلار کندیندن اوزاقلاشاندا، اوزون بیر دره یه یئتیشدیم.
بودره
ده هر یئرتوکان بازاریدیر. یئکه یئکه قاپی لاری ، محتشم آدلاری
واریدیرآمما هئچ کیم گوزه گورسنمیردی. باغلانمیش بازارا اوخشاییردی.
توکانلارین بیرینه گیردیم، ایچی بوش ایدی. نئچه توکانا باش ووراندان سونرا،
بیرساتیجی گؤردوم. سوروشدوم بورادا نه آلیش وئریش اولونور؟ دئدی بیز وعده
ساتیریق، تاپبشیریغینی وئر وعده نی آل، گئت.
بیر نفر آجلیقدان پالتارین ساتیر
دئییرلر گل دییش قمه قینی ایله
جهنمه گئدن یولداش آختارار
هله ایستر گئتسین تامام ائلی ایله
بازاری یاخشی گزندن سونرا باشا دوشدوم اورادا اوچ جور توکان وار.
بیرینجی
سی او توکانلاردیلار کی آدیناگوره آچیلیبلار .الوب اولمامالاری بیردیر. او
توکانلاری آچانلار تکجه ایسته ییبلر توکان صاحابی اولسونلار. اونونلا آد
قازانسینلار.
ایکینجی
سی او توکانلاردیر کی بیر سیرا زحمت چکن اینسانلار، خیر ایش، خیدمت ائتمک
اوچون وار یوخلارین قویوبلار اؤزلرینه ایش یارادیبلار.
اوچونجوسو
قوندارما توکانلاردیر، اوندان اؤترو آچیلیبلار کی قویماسینلار اوبیریسی
توکانلار دوز ایشله سینلر. بونلارین سایی چوخدور، ایشلری ده یالان
ساتماقدیر. مشتری لری بازاردان قورخودوب قاچیردیرلار. بازاری خارابا
قویموشدولار. من بو دره یه گیرنده آرزیم وار ایدی اورانین بازاریندا یول
بلدچی سی تاپام بیر آزدا سفر تداریکی گؤرم. تأسسف لر کی آرزیما یئتیشمه
دیم.
نه یاخشی اولار حقیقت عالمینده
هر ایستکلی، ایسته گینه یئتیشه
بوندان آرتیق نه ایسته رم عؤموردن
نیسگیللریم ائل طایفاملا بؤلوشه .
***
یولا دوشن گوندن مطلق گئری دؤنمه گه فیکیرلشمه میشم تکجه اؤز مقصدیمه چاتماق فیکیرینده اولموشام.
هر کیمسه وارلیقدان بهره آختاریر
چالیشماقدان گرکدیر یورولمایا
ساکت، سویوق حیات باطلاقا بنزر
دالغالاردیر حیات وئریر دریایا
آند
ایچمیشم توتدوقوم یولوآخیرا قدر گئدم. قولاغیما گلن سسین مکانین و کیمین
سسی اولدوغون گئدیب تاپماسام مین لر دفعه لازیم اولارسا یولومو یئنی دن
باشلایاجاغام. ایندی کی قولاغیما گلن سس آیدینلاشیر، اونوگئدیب تاپماغا
گؤیلوم دم به دم آرتیر. هئچ بیر شئی دن قورخوم یوخ، آنجاق مقصدیمه فیکیرله
شیرم.
گئجه،
گوندوز یول گئدیردیم. انیشده، یوخوشدا، اه یریده، دوزده، ایسته دیگیم یولو
آختارماقدان یورولموردوم. ساغا گئدنلرله، سولا گئدنلرله، اوچقونا گئدنلرله
یول یولداشی اولوردوم. مقصدیم تام آیدین اولماماقدان هر بیری ایله بیر قدر
یول گئدندن سونرا حس ائدیردیم اونلارین یولو منی مقصده چاتدیرماز.
***
قیرخ
ایل یول گئدیب دونیانی دولاناندان سونرا بیرگون آغیر دومانلیقا دوشدوم.
عالمی دومان آلمیشدی. گؤز گؤزو گؤرموردو. یولدان چیخمیشدیم، بیردن گؤزومه
بیرایشیلتی گلدی. اونا ساری گئتدیم. اورادا، آغ گئییملی، آغ باشلی بیر آغ
ساققال قوجا گؤردوم. قوجا داغی یاریب داشدان یونولما، ییخیلمایان بیر
ماعاصیر سارای تیکمیشدی. یادیما دوشدو کئچمیشده دونیانی دولاناندا من
بورادان کئچمیشم آمما قوجانی گؤره بیلمه میشم. بلکه ده هله حقیقت گؤرن
گؤزوم آچیلمامیشدی، اصیل گؤرمه لی لری گؤرنمیردیم.
او قوجانین هر بیر زادی منیم اؤزومه اوخشاییردی، آنجاق مندن چوخ آرتیق یاشاییب دونیا گؤرموشودو.
سلام دئییب اونونلا اوز به اوز ائیلشدیم.
جاوانلار هر شیئی آینادا گؤرسه
قوجالار اونلاری داشلاردا گؤرر
کؤهنه تجروبه دن درس آلینماسا
زحمت هدراولار بره بیتیرمز.
قوجا
آدیمی، سانیمی، هارادان گلیب هارایا گئتدیگیمی سوروشمادی. او منی اؤزومدن
یاخشی تانییردی. من چیخان آغاجلاری قوجا بوداق لوداق گزمیشدی. دئییردی من
سنین اؤزونم آنجاق مین ایل سندن اول دنیایا گلمیشم، باشیما چوخلو قضوو قدر
گلیب.
ملازگرد ده سلاحلانمیشام
چالدیراندا یارالانمیشام
ترکمن چای دا پارچالانمیشام
تهراندا تالانمیشام
منیم قولاغیما گلن سس قوجانین یانیندا آیدین آشکار اولموشدو. قوجا منه دئدی سنین قولاغیوا گلن سسی منده ائشیدیرم، دئییر:
منه ساری گل، منه ساری گل
من یئددی قارداشلاردانام
آنا بابام شامان اولوب، شامان اولوب
آتا بابام آت بلینده یاشاییب
ائل اوبامیز چاپیلیب، چاپیلیب
اویما، اویان
دادا گل، فریادا گل، حاقیوی آل
قوجا
دئدی بو بیر محتشم تاریخ سسی دیر، اومود قالاسیندان گلیر. اومود قالاسی هر
وارلیقین تانیانین دوغما وطنی دیر، آنا توپراغیدیر. هم اوزاق هم ده چوخ
یاخیندیر. بو قالیب اورایا گئدنلره. اورانین آدلیملارینین سسی چایلارین
سولارینا قاریشیب، یئللرین قانادلاریندا اوتوروب، گویلرده بولودلارلا
ساریشیب، عالمللره یاییلیر. سس اوچ دریا نین اورتالیغیندا یاشایان
اینسانلارین هامی سینین قولاغینا گلر، آمما تکجه ویجدانی اویانان اینسانلار
اونو ائشیدرلر. بو سس هرکیمسه نین قولاغیندا ائشیدیلرسه، داها باتماز. او
آدامی اومود قالاسینا ساری چکر آپارار.
اومود
قالاسینین یوللاری چوخدور. خوش نیت ایله گئتسن نهایت یولون اورایا چاتار.
آنجاق یوللارین هامی سیندا چوخلو انگللر، تهلوکه لر وار. یاخشی اولار
اورایا یئنی بیر یول چکیلسین. ایندی اورایا گئتمه گه دمیردن عصا، دمیردن
چاریق لازیمدیر .
ائل دردی داغلاردان آغیر بیر درددیر
بودرد، تک الینن چاره اولونماز
ائل غمینه ائل بیرلیگی سون قویار
ائل گوجو، سئل گوجو دئییب بابالار
اومود
قالاسینین قاپی سی تک گئدن انسانلارین اوزونه آچیلمیر. اونون دروازاسی
تکجه بویوک کروانلارا آچیلار. هر کروانا یوخ، حق کروانینا آچیلار. سن
اورایا گئتمه گه اؤزگه کروانلاری ایله گئدیب یول تاپا بیلمزسن. سنه بیر
کروان کرکدیر کی اونونلا یول گئدنلرین هر بیریسینین قولاغلارینا سنین
قولاغووا گلن سسلر گلسین، اونلار کروانی
اوزلرینینکی بیلسینلر. بونون اوچون سن یول یولداشلاریوی بیربیر آختاریب
تاپمالیسان. من سن یاشدا اولارکن اومود قالاسین آختارانلار چوخ آز ایدی.
اؤزوموزه تای توش تاپابیلمیردیک ومجبور اولوردوق یولداش تربیت ائدک. ایندی
ایسه آمما اومود قالاسینین یولوندا سایسیز حسابسیز یول یولداشی وار.
اونلارا قوشولوب اونلارلا بیرله شیب بیر اومود کروانی یولا سالمالی سیز. او
کروان چایلارا، دره لره اومود کورپوسو قورار. یاغیلاردان قورخمایاراق یول
کسنلرله دؤیوشمه لی سیز، آخیرا قدرگرک دؤیوشه سیز، غلبه تاپاسیز، سونرا
هامیز بیرلیکده اومود قالاسینا یول آچا سیز.
عشقین یولونا باش ایله گئتمک گرک اولدو
قان ایچره بو سئودایه یئتیشمک گرک اولدو
هر کیمسه حقیقت یولونو توتدو دوشوندو
حاق یولدا، ناحاقلارلا دؤیوشمک گرک اولدو
سون